The Old Future Is Gone.

This is the first art exhibition of the group In Sutu. It took place at Palia Ilektriki Municipal Art Centre of Paphos, Cyprus between 17/02/2024 and 09/03/2024.

Ακολουθεί το Ελληνικό Κείμενο

Participating Artists:                       Συμμετέχοντες Καλλιτέχνες

Andreas Savva (CY)

Christoph Brünggel (CH)

Elektromoon (HU/PL)

Ellie Contou (GR)

Evgenia Vasiloudi (CY)

Kyriakos Kallis (CY)

Patricia Jäggi (CH)

Rahme Veziroglu (CY)

Yiannos Economou (CY)

Yioula Hadgigeorgiou (CY)

Boiling water for a cup of tea does not change the climate, but billions of hot drinks, millions of car rides, and thousands of air flights everyday do. One of the tasks of art is to assist us to grasp such concepts and situations, whose magnitude or nature renders them ungraspable within our limited anthropocentric and individual point of view. But like a single light left on overnight, a single work of art or even an art event, will not make much difference. A persistent and multi-layered approach is needed in order to not only perceive the condition we are in but also, and more importantly, to be prepared for the changes that will come.

Yiannos Economou
Yioula Hadgigeorgiou

I. Reversing Prometheus.

According to Greek Mythology, the two brothers, Prometheus and Epimetheus created all living creatures. Impulsive and unthinking Epimetheus gave all physical virtues, like speed, muscular strength, agility, sharp senses, and sharp teeth and claws to  other animals so humans were left without the necessary  features to survive. Prometheus asked Zeus to give them the gift of fire as a means to compensate  for their physical weakness, but the father of Gods refused. With it, he warned comes the rest of the package, civilization and what it entails. Nevertheless Prometheus smuggled fire out of Olympus and gave it to humanity along with language, skills, tools and organized society. And as a consequence of this impudence the box of Pandora came soon after.

The myth of Prometheus is apt. It highlights the separation of humans from the rest of the biosphere acknowledging our inability to survive without advanced – or primitive for that matter - technology. Prometheus’ intention to raise humans up to the level of gods became a metaphor for the project of modernity, seen as a relentless progress towards the emancipation from need, from the demands of everyday toil, and ultimately from the earth.

And it also identifies fire, whether a source of warmth in a cave or in a combustion engine, as the basis of civilization. But burning carbon might also be our downfall. Removing carbon from the soil, mostly in the form of coal, petrol and natural gas, and pumping it back in the form of CO2 into the atmosphere, from where it was being absorbed for millions of years by plans is the main cause of the climate crisis. Ashes, pure carbon, have acquired through the ages a cultural signification that, intuitively, captures our folly, and the futility of anthropocentric utilitarian progress. Nothing captures visually the desolation of our times than images of burnt out forests and the ruins of war.

 

We are still naked and vulnerable without civilization. Reversing back, even as little as the pre-industrial era, is not possible, so we need to seek alternative paths. The obvious opening for us is to move forward into a less materialist, less aggressive, more relaxed and balanced life, by necessity technologic al but in a more sophisticated, and not violent fashion - to the ecosphere and to our selves.

Kyriakos Kallis

II. Down to Earth.

One of the attributes given by Prometheus to humans was the upright bipedal posture, looking up towrds the sky and and not down to the ground. But we are humus, not Homo, not anthropos, we are com-post not post-human, sprawling symbionts crawling on earth along with the rest of our fellow creatures. We belong to the earth, to Gaia and its other thousand names, we are chthonic, we rely on the land and the sea, and despite all efforts for a bondless emancipation, despite our Icarian dreams, we are forced to lower our gaze and look at the mess and, at the same time the opportunities available in a world that will have to change by necessity.

Like our reliance on burning carbon, the great Mesopotamian severing must also be reversed.This is a term borrowed from Timothy Morton who traces, among many otherphilosophers and scientists, the beginning of the separation between humans andnature with the invention of agriculture at the fertile crescent of Mesopotamia12 or so millennia ago, a process that was neither inevitable, nor universal. The exhibition will adopt and encourage amerging of the natural and the artificial, the new and the old, the human andthe non-human, the electronic and the material.

III. The Sea

The sea has been a constant source of excitement, fear, mystery, inspiration, love and mistrust for humans, partly like the sky but more real, tangible and profound. Mythical monsters and deities inhabit the inaccessible depth according to all cultures. At the beginning it was a border, but then it became a convenient route for  commerce, soon to be exploited by colonialist power, it was the abyss above which the slave ships sailed with the cargo of shame and the place where thousands of impoverished, dispossessed, hunted, and uprooted souls drowned in search of a refuge from war, famine and torture.

And seas and oceans are at the heart of the environmental crisis. They absorb most of the global warming and they are subjected to aggressive research for mineral and fuel extraction. Marine biodiversity is eradicating fast while life near the coasts is in a precarious state, because of the sea level rise and the extremity of the weather phenomena which occur more often near the oceans. They encapsulate the global character of the crisis, since they belong to  nobody. The sea defies the agrilogistic geometry (see note) of divisions among countries, individuals and corporations.

It is a crucial element in our discussion because through the vastness, unpredictability and the uncanny of the oceans we can perceive, through a mental association, the vastness and unpredictability of hyperobjects like global warming or the Anthropocene. Mute and enigmatic, the seas turbulent nature is a key for a new perception of our new condition. Like the waves which are subjected to no geographical boundaries, so our predicaments transcend not just spatial but also temporal borders.

IV. Healing the Phantom Limbs

Standing aside in safety staring at the terrifying power ofnature is no longer possible. We are inside the storm, nature is out of ourcontrol, her forces are unleashed as we watch the changes coming in slowmotion. We have never left nature, it is still with us even in the form of aphantom limb, that although lost some time ago, we still feel that it is there.It would apply to a Guinea Bissau native and to an urban nerd who lives inflat, surrounded by plastic furniture, eats microwave food in plastic andcommunicates with the rest of the world with a screen and a keyboard. Thisimaginary fence between humans and the rest of nature must be dismantled.Sapiens emerged from the soil, the woods the wilderness along with the rest ofthe animals, but developed this sense of separation, as they managed tomanipulate nature in the form of agriculture for their own benefit alone,following thereon a trajectory with destructive consequence as the greattechnological acceleration took over.

First came the exploitation of nature by man. Then theexploitation of woman by man, then the class system, and colonialism in thelast few centuries. And now, for the first time, exploitation and injusticetranscends not only social and geographical regions but historical periods aswell. The last few generations, especially the last two, have devoured theresources of future generations, which is comparable to what the West did tothe rest of the world.

So, if in order to survive we need environmental balance, bydeduction, we will need social balance too. Linear 19th centurysolutions, though useful, will not suffice - it will be a long and complexprocess. The Old Future Is Gone will be one of the many art events from now onthat will try to suture images, sounds, materials, spatial interventions inorder to help conceive a new configuration, new relationships between society,the environment, other species, social groups, and generations.

Re-imaging a new civilisation congruent with nature, will beat the centre of our concerns from now on.

Το Παλαιό Μέλλον Έχει Παρέλθει

Το βράσιμο του νερού για ένα φλιτζάνι τσάι δεν αλλάζει το κλίμα, αλλά τα δισεκατομμύρια ζεστά ροφήματα, εκατομμύρια ταξίδια με αυτοκίνητο και οι χιλιάδες αεροπορικές πτήσεις καθημερινά το κάνουν. Μια από τις λειτουργίες της τέχνης είναι να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τέτοιες έννοιες και καταστάσεις, το μέγεθος ή η φύση των οποίων τις καθιστά ασύλληπτες μέσα από την περιορισμένη ανθρωποκεντρική και ατομική μας οπτική γωνία. Αλλά όπως ένα απλό φως που μένει αναμμένο τη νύχτα, έτσι και ένα απλό έργο τέχνης ή ακόμη και ένα καλλιτεχνικό γεγονός, δεν θα κάνει μεγάλη διαφορά. Χρειάζεται μια επίμονη και πολυεπίπεδη προσέγγιση, προκειμένου όχι μόνο να αντιληφθούμε την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, αλλά επίσης, και κυρίως, να προετοιμαστούμε για τις αλλαγές που θα έρθουν.

Αντιστρέφωντας το Προμηθέα

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, τα δύο αδέλφια, ο Προμηθέας και ο Επιμηθέας, δημιούργησαν όλα τα ζωντανά πλάσματα. Ο παρορμητικός και απερίσκεπτος Επιμηθέας έδωσε όλες τις σωματικές αρετές, όπως ταχύτητα, μυϊκή δύναμη, ευκινησία, οξυδερκείς αισθήσεις, αιχμηρά δόντια και νύχια σε άλλα ζώα, έτσι ώστε οι άνθρωποι έμειναν χωρίς τα απαραίτητα χαρακτηριστικά για να επιβιώσουν. Ο Προμηθέας ζήτησε από τον Δία να τους δώσει το δώρο της φωτιάς ως μέσο αντιστάθμισης της σωματικής τους αδυναμίας, αλλά ο πατέρας των Θεών αρνήθηκε. Μαζί της, προειδοποίησε, έρχεται και το υπόλοιπο πακέτο, ο πολιτισμός και ό,τι αυτός συνεπάγεται. Παρ' όλα αυτά ο Προμηθέας έβγαλε λαθραία τη φωτιά από τον Όλυμπο και την έδωσε στην ανθρωπότητα μαζί με τη ομιλία, τις δεξιότητες, τα εργαλεία και την οργανωμένη κοινωνία. Και ως συνέπεια αυτού του θράσους ήρθε λίγο αργότερα το κουτί της Πανδώρας.

Ο μύθος του Προμηθέα είναι εύστοχος. Επισημαίνει τον διαχωρισμό των ανθρώπων από την υπόλοιπη βιόσφαιρα, αναγνωρίζοντας την αδυναμία μας να επιβιώσουμε χωρίς προηγμένη - ή και πρωτόγονη - τεχνολογία. Η πρόθεση του Προμηθέα να ανυψώσει τους ανθρώπους στο επίπεδο των θεών έγινε μια μεταφορά για το εγχείρημα της νεωτερικότητας, που θεωρείται ως μια αδυσώπητη πρόοδος προς τη χειραφέτηση από την ανάγκη, από τις απαιτήσεις του καθημερινού μόχθου και τελικά από τη γη.

Και αναγνωρίζει επίσης τη φωτιά, είτε ως πηγή θερμότητας σε μια σπηλιά είτε σε μια μηχανή εσωτερικής καύσης, ως τη βάση του πολιτισμού. Αλλά η καύση του άνθρακα μπορεί επίσης να είναι η καταστροφή μας. Η αφαίρεση του άνθρακα από το έδαφος, κυρίως με τη μορφή άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου, και η διοχέτευσή του πίσω με τη μορφή CO2 στην ατμόσφαιρα, είναι η κύρια αιτία της κλιματικής κρίσης. Οι στάχτες, ο καθαρός άνθρακας, έχουν αποκτήσει μέσα στους αιώνες μια πολιτισμική σημασία που, διαισθητικά, αποτυπώνει την ανοησία μας και τη ματαιότητα της ανθρωποκεντρικής ωφελιμιστικής προόδου. Τίποτα δεν αποτυπώνει οπτικά την ερημιά της εποχής μας περισσότερο από τις εικόνες των καμένων δασών και των ερειπίων του πολέμου.

Είμαστε ακόμα γυμνοί και ευάλωτοι χωρίς πολιτισμό. Το να γυρίσουμε πίσω, ακόμα και στην προβιομηχανική εποχή, δεν είναι εφικτό, γι' αυτό πρέπει να αναζητήσουμε εναλλακτικούς δρόμους. Το προφανές άνοιγμα για εμάς είναι να προχωρήσουμε προς τα εμπρός σε μια λιγότερο υλιστική, λιγότερο επιθετική, πιο χαλαρή και ισορροπημένη ζωή, εκ των πραγμάτων τεχνολογική, αλλά με έναν πιο εξελιγμένο και όχι βίαιο τρόπο - προς την οικοσφαίρα και τον εαυτό μας.

Πίσω στη Γη

Ένα από τα χαρακτηριστικά που έδωσε ο Προμηθέας στους ανθρώπους ήταν η όρθια δίποδη στάση, να κοιτάζει προς τον ουρανό και όχι προς το έδαφος. Αλλά είμαστε χώμα, όχι Homo, είμαστε com-post όχι post-human, συμβιόντα που σέρνονται στη γη μαζί με τα υπόλοιπα συνάνθρωπά μας. Ανήκουμε στη γη, στη Γαία και στα άλλα χίλια ονόματά της, είμαστε χθόνιοι, βασιζόμαστε στη γη και στη θάλασσα, και παρά τις προσπάθειες για μια χειραφέτηση χωρίς δεσμά, παρά τα Ικάρια μας όνειρα, είμαστε αναγκασμένοι να χαμηλώσουμε το βλέμμα μας και να δούμε το χάος και, ταυτόχρονα, τις ευκαιρίες που υπάρχουν σε έναν κόσμο που θα πρέπει να αλλάξει αναγκαστικά.

Όπως η εξάρτησή μας από την καύση του άνθρακα, έτσι και η μεγάλη μεσοποταμιακή αποκοπή πρέπει να αντιστραφεί. Είναι ένας όρος δανεισμένο από τον Timothy Morton, ο οποίος εντοπίζει, μεταξύ πολλών άλλων φιλοσόφων και επιστημόνων, την αρχή του διαχωρισμού μεταξύ ανθρώπου και φύσης με την εφεύρεση της γεωργίας στην εύφορη ημισέληνο της Μεσοποταμίας 12 περίπου χιλιετίες πριν, μια διαδικασία που δεν ήταν ούτε αναπόφευκτη ούτε καθολική. Η έκθεση θα υιοθετήσει και θα ενθαρρύνει τη συγχώνευση του φυσικού και του τεχνητού, του νέου και του παλιού, του ανθρώπινου και του μη ανθρώπινου, του ηλεκτρονικού και του υλικού.

Η Θάλασσα

Η θάλασσα υπήρξε μια συνεχής πηγή ενθουσιασμού, φόβου, μυστηρίου, έμπνευσης, αγάπης και δυσπιστίας για τους ανθρώπους, εν μέρει όπως ο ουρανός, αλλά πιο πραγματική, απτή και βαθιά. Μυθικά τέρατα και θεότητες κατοικούν στο απρόσιτο βάθος σύμφωνα με όλους τους πολιτισμούς. Στην αρχή ήταν ένα σύνορο, αλλά στη συνέχεια έγινε μια βολική διαδρομή για το εμπόριο, που σύντομα θα εκμεταλλευόταν η αποικιοκρατική εξουσία, ήταν η άβυσσος πάνω από την οποία έπλεαν τα δουλεμπορικά πλοία με το φορτίο της ντροπής και ο τόπος όπου πνίγηκαν χιλιάδες εξαθλιωμένες, στερημένες, κυνηγημένες και ξεριζωμένες ψυχές σε αναζήτηση καταφυγίου από τον πόλεμο, την πείνα και τα βασανιστήρια.

Και οι θάλασσες και οι ωκεανοί βρίσκονται στο επίκεντρο της περιβαλλοντικής κρίσης. Απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος της υπερθέρμανσης του πλανήτη και υπόκεινται σε επιθετικές έρευνες για την εξόρυξη ορυκτών και καυσίμων. Η θαλάσσια βιοποικιλότητα εξαλείφεται γρήγορα, ενώ η ζωή κοντά στις ακτές βρίσκεται σε επισφαλή κατάσταση, λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και της ακρότητας των καιρικών φαινομένων που εμφανίζονται συχνότερα κοντά στους ωκεανούς. Ενσωματώνουν τον παγκόσμιο χαρακτήρα της κρίσης, αφού δεν ανήκουν σε κανέναν. Η θάλασσα αψηφά τη γεωμετρική γεωμετρία (βλ. σημείωση) των διαχωρισμών μεταξύ χωρών, ατόμων και επιχειρήσεων.


Είναι ένα κρίσιμο στοιχείο στη συζήτησή μας, διότι μέσα από την απεραντοσύνη, το απρόβλεπτο και το αλλόκοτο των ωκεανών μπορούμε να αντιληφθούμε, μέσω ενός νοητικού συσχετισμού, την απεραντοσύνη και το απρόβλεπτο των υπερ-αντικειμένων όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη ή η Ανθρωπόκαινος. Η βουβή και αινιγματική, ταραχώδης φύση των θαλασσών είναι το κλειδί για μια νέα αντίληψη της νέας μας κατάστασης. Όπως τα κύματα που δεν υπόκεινται σε γεωγραφικά όρια, έτσι και τα προβλήματά μας ξεπερνούν όχι μόνο τα χωρικά αλλά και τα χρονικά σύνορα.

Θεραπεύοντας τα άκρα φαντάσματα

Το να στέκεσαι στην άκρη με ασφάλεια κοιτάζοντας την τρομακτική δύναμη της φύσης δεν είναι πλέον δυνατό. Βρισκόμαστε μέσα στην καταιγίδα, η φύση έχει ξεφύγει από τον έλεγχό μας, οι δυνάμεις της απελευθερώνονται καθώς παρακολουθούμε τις αλλαγές που έρχονται σε αργή κίνηση. Ποτέ δεν εγκαταλείψαμε τη φύση, είναι ακόμα μαζί μας, ακόμα και με τη μορφή ενός άκρου-φάντασμα, που αν και χάθηκε πριν από λίγο καιρό, εξακολουθούμε να αισθανόμαστε ότι είναι εκεί.Θα ίσχυε για έναν ιθαγενή της Γουινέας Μπισσάου και για έναν αστικό σπασίκλα που ζει σε φουσκωτό, περιτριγυρισμένος από πλαστικά έπιπλα, τρώει φαγητό μικροκυμάτων σε πλαστικό και επικοινωνεί με τον υπόλοιπο κόσμο με μια οθόνη και ένα πληκτρολόγιο. Αυτός ο φανταστικός φράχτης μεταξύ του ανθρώπου και της υπόλοιπης φύσης πρέπει να καταργηθεί.Οι Sapiens αναδύθηκαν από το έδαφος, τα δάση την άγρια φύση μαζί με τα υπόλοιπα ζώα, αλλά ανέπτυξαν αυτή την αίσθηση διαχωρισμού, καθώς κατάφεραν να χειραγωγήσουν τη φύση με τη μορφή της γεωργίας προς όφελός τους και μόνο, ακολουθώντας έτσι μια πορεία με καταστροφικές συνέπειες, καθώς η μεγάλη τεχνολογική επιτάχυνση πήρε τον έλεγχο.  

Πρώτα ήρθε η εκμετάλλευση της φύσης από τον άνθρωπο. Στη συνέχεια η εκμετάλλευση της γυναίκας από τον άνδρα, μετά το ταξικό σύστημα και η αποικιοκρατία τους τελευταίους αιώνες. Και τώρα, για πρώτη φορά, η εκμετάλλευση και η αδικία επεκτείνεται όχι μόνο σε κοινωνικές και γεωγραφικές περιοχές αλλά και σε ιστορικές περιόδους. Οι τελευταίες γενιές, ιδίως οι δύο τελευταίες, έχουν καταβροχθίσει τους πόρους των μελλοντικών γενεών, πράγμα που είναι συγκρίσιμο με αυτό που έκανε η Δύση στον υπόλοιπο κόσμο.

Έτσι, αν για να επιβιώσουμε χρειαζόμαστε περιβαλλοντική ισορροπία, κατά συνέπεια, θα χρειαστούμε και κοινωνική ισορροπία. Οι γραµµικές λύσεις του 19ου αιώνα, αν και χρήσιµες, δεν αρκούν - θα είναι µια µακρά και σύνθετη διαδικασία. Το The Old Future Is Gone θα είναι ένα από τα πολλά καλλιτεχνικά γεγονότα από εδώ και στο εξής που θα προσπαθήσουν να συρράψουν εικόνες, ήχους, υλικά, χωρικές παρεμβάσεις προκειμένου να βοηθήσουν στη σύλληψη μιας νέας διαμόρφωσης, νέων σχέσεων μεταξύ της κοινωνίας, του περιβάλλοντος, άλλων ειδών, κοινωνικών ομάδων και γενεών.

Η επανασχεδίαση ενός νέου πολιτισμού συμβατού με τη φύση, θα αποτελέσει το κέντρο των ανησυχιών μας από εδώ και στο εξής.

Sotto Vocce Contemporary Arts Ltd

Facebook icon
Instagram icon

© 2023 Your brand name

Intuit Mailchimp logo